Ĉapitro 8
-"Introibo ad altare Dei..." (24)
.
Montanelli staris antaŭ la alta altaro, kiun ĉirkaŭigis sacerdotoj kaj
klerikoj, kaj per laŭta, klara voĉo legis preĝon "Introit". La
katedralon plenigis lumo. Festajn vestojn de preĝantoj, drapiraĵojn sur
kolonoj, girlandojn el floroj, ĉion kovris diversaj koloroj. Super
malfermita enirejo pendis grandaj skarlataj kurtenoj, tra kiuj vidiĝis
ardaj radioj de la junia suno, kvazaŭ papavaj petaloj en herbejo.
Kiel kutime duonmallumajn flankajn alojn lumigis kandeloj kaj torĉoj de
monakaj ordenoj. Tie ankaŭ estis krucoj kaj standardoj de kelkaj
paroĥoj. Apud flankaj enirejoj ankaŭ staris standardoj, kies silkaj
faldoj tuŝis plankon, oritaj kvastoj kaj stangoj brilis sub malhelaj
arkoj. Penetranta tra koloraj vitroj taga lumo kolorigis en diversaj
nuancoj de ĉielarko blankajn surplisojn de kantistoj kaj kuŝiĝis sur
plankon per oranĝaj, purpuraj kaj verdaj makuloj. Malantaŭ la altaro
brilis kaj glimis sub sunradioj kurteno farita el arĝentita brokaĵo.
Surfone de tiu brokaĵo kaj ceteraj ornamaĵoj en lumo staris senmova
figuro de la
kardinalo en blanka ornato, kiel marmora statuo, en kiun oni enigis
vivon.
Laŭkutime li dum procesiaj tagoj nur prezidis meson,
sed ne celebris,
tial post fino de preĝo "Indulgentiam" li lasis la altaron kaj
malrapide ekmoviĝis al la episkopa trono preter riverencantaj
sacerdotoj kaj klerikoj.
-Al mi ŝajnas, ke lia eminenco malbone fartas, -
traflustris unu
kanoniko al la alia. - Li aspektas tre strange.
Montanelli klinis la kapon, por ke diakono surmetu
mitron kun multaj
juvelaĵoj. Tiu demandis lin flustre: - Ĉu vi malsaniĝis, via eminenco?
Montanelli silente ekrigardis lin kvazaŭ nerekonante.
-Pardonu min, via eminenco, - traflustris la
diakono, genufleksis kaj
deiris, riproĉante sin pro interrompo de la kardinala rito.
La ceremonio daŭris kiel kutime. Montanelli sidis
erektinta kaj
senmova. Sunradioj reflektiĝis sur juvelaĵoj de lia mitro kaj
oritaj ornamaĵoj de lia ornato, kies pezaj faldoj tuŝis la ruĝan
tapiŝon. Lumo de centoj da kandeloj glimis inter safiroj sur lia
brusto.
Tamen okuloj de la kardinalo restis malserenaj kaj en ili sunradioj ne
reflektiĝis. Kiam li, respondante vortojn de la preĝo "Benedicite,
pater eminentissime" ["Benu, patro plej eminenta"], kliniĝis por
beni la incensujon, sunradioj kvazaŭ ekflamis sur liaj diamantoj kaj
ekŝajnis, ke iu glacia spirito el montaro kun ĉielarka krono kaj neĝa
robo etendas brakojn disdonante benojn aŭ anatemojn.
Dum elportado de la hostio li ekstaris de sur sia
trono kaj genufleksis
antaŭ la altaro. Li moviĝis andante kaj strange, tial, kiam li reiris
malantaŭen, la dragona majoro vestita en parada uniformo, sidanta post
la kolonelo, traflustris turniĝinte al la vundita kapitano: - La olda
kardinalo velkas, sendube. Li festas kiel maŝino.
-Des pli bone, - ankaŭ flustris la kapitano. - Post
proklamo de la
konfuza amnestio li pendas sur niaj koloj kiel ŝtono.
-Tamen li konsentis la militan tribunalon.
-Jes, sed post longaj duboj... Ho, ĉielo! Kia prema
aero estas ĉi tie!
Nin ĉiujn sunfrapo atingos dum la procesio. Mi bedaŭras, ke ni ne estas
kardinaloj, ĉar tiam oni portus baldakenojn sur niaj kapoj... Ts, ts!
Mia onklo rigardas nin!
Kolonelo Ferrari turniĝis kaj ĵetis malaproban
rigardon en du junajn
oficirojn. Hieraŭa serioza evento grave pliigis lian pian staton, tial
li intencis riproĉi ilin pro ties obscena konduto.
Mastroj de la ceremonio komencis dislokigi
ĉeestantojn laŭrange.
Kolonelo Ferrari ekstaris kaj permane ordonis la oficirojn sekvi lin.
Post kiam la meso finiĝis kaj la hostion oni remetis malantaŭ kristala
ŝildo, ĉiuj klerikoj retiriĝis en sakristion por revestiĝi.
Aperis voĉa bruo de homamasiĝo. Montanelli sidis sur
la trono senmove
kaj rigardis antaŭen, kvazaŭ vidante nenion ĉirkaŭe. Oni alportis
incensujon, li levis la brakon kaj kiel aŭtomato metis olibanon en ĝin
rigardante flanken.
Klerikaro revenis el la sakristio kaj atendis la
kardinalon antaŭ la
altaro, sed li sidis plu. La diakono, kiu intencis repreni lian mitron,
kliniĝis al li kaj hezite traflustris: -Via eminenco!
La kardinalo turniĝis: - Kion vi diris?
-Ĉu eble vi ne gvidos la procesion hodiaŭ? La suno
estas tre arda.
-Tio ĉi ne gravas.
Montanelli parolis per frida, ritma voĉo kaj al la
diakono denove
ŝajnis, ke lia demando estis ofenda.
-Pardonu min, via eminenco. Mi pensis, ke vi malbone
fartas.
Montanelli stariĝis kaj, ignorinte lian
replikon, diris
same monotone: - Kio estas tio?
Trenaĵo de lia longa ornato kuŝis sur la ŝtuparo kaj
sur blanka sateno
vidiĝis fajra makulo.
-Tio estas sunradio penetrinta tra kolorigita
vitralo, via eminenco.
-Sunradio? Kial ĝi estas tia ruĝa?
Li descendis laŭ la ŝtuparo, genufleksis antaŭ la
altaro kaj svingis
malrapide la incensujon. Poste li enmanigis ĝin al la diakono. Buntaj
makuloj de sunradioj kuŝiĝis sur lian nudan kapon, ekbrilis liaj okuloj
rigardantaj supren kaj purpuriĝis lia blanka ornato, kies faldojn
ordigis starantaj proksime klerikoj.
Li prenis de la diakono
la sakramentan oran arkeon
kaj ekstaris sub
triumfa melodio de ĥoro kaj orgeno.
"Pange, lingua, gloriosi
Corporis mysterium,
Sanguinisque pretiosi
Quem in mundi pretium,
Fructus ventris generosi
Rex effudit gentium."
Servistoj malrapide proksimiĝis al li kun la silka
baldakeno, diakonoj
starantaj de ambaŭ flankoj levis trenaĵon de lia ornato kaj transdonis
al aliaj servistoj, por ke tiuj portu ĝin. Laikaj kongregacioj
grupiĝis centre de la katedralo kaj ekmoviĝis antaŭen kun
kandeloj ĉefe de la procesio.
Montanelli staris senmove sub la blanka baldakeno ĉe
la altaro firme
tenante la eŭkaristion kaj rigardante preterpasantojn. Po du vice homoj
malrapide descendis laŭ la ŝtuparo kun kandeloj, torĉoj, krucoj kaj
standardoj kaj, tra ornamitaj flore kolonoj, eliris sur la straton,
kiun plenigis suna lumo. Sonoj de kantado iom post iom fadis
malproksime kaj turniĝis en malklara murmurado. Kiel senfina rivero
moviĝis la procesio kaj ankoraŭ longe sub navo de la katedralo eĥis
ties
paŝoj.
Paroĥaj kompanioj pasis en blankaj sutanoj kun
vualitaj vizaĝoj,
vestaro de kongregacio de Mizerikordo estis tute nigra kaj tra truoj de
ties maskoj apenaŭ glimis la okuloj. Poste paŝis monakoj en solenaj
vestoj: vagantoj en malhelaj sutanoj kun ties sunbruna haŭto kaj gravaj
dominikanoj blanke vestitaj. Post ili sekvis sekularaj reprezentantoj
de la distrikta milita kaj civila potencoj: dragonoj, karabenistoj,
polica estraro, la komandanto en parada uniformo kune kun siaj
oficiroj. Fine paŝis la diakono kaj du servistoj kun kandeloj. Poste
oni levis pli kurtenojn kaj Montanelli ekvidis el sub la baldakeno la
sunplenan straton kun kuŝantaj tapiŝoj, standardojn sur konstruaĵoj kaj
infanojn vestitajn en blankajn robojn, kiuj disĵetis skarlatajn rozojn.
Aĥ, rozoj, kiaj belaj ili estis!
La ordigita procesio moviĝis malrapide. Vestoj
kaj koloroj ofte
ŝanĝiĝis. Longajn blankajn surplisojn grave kaj lukse anstataŭis oritaj
kazubloj. Super brulantaj kandeloj preternaĝis fajna ora kruco. Poste
aperis katedralaj kanonikoj blanke vestitaj. Kapelano portis episkopan
bastonon inter du brulantaj torĉoj en manoj de ĉantistoj, kiuj svingis
incensujojn takte de la melodio. Servistoj ankoraŭ pli levis la
baldakenon kalkulante paŝojn: "Unu, du, unu du!" kaj Montanelli
startigis la procesion.
Laŭ la ŝtuparo li descendis en la navon, pasis tra
galerio, kie muzikis
orgeno, al ruĝa kurteno super la enirejo de la katedralo kaj eliris sur
la sunplenan straton. Sur la ruĝa tapiŝo kuŝis sangoruĝaj rozoj jam
piedpremitaj.
Ĉe la pordo estis minuta paŭzo, kiam la distriktaj
potenculoj
anstataŭis servistojn portintajn la baldakenon, post kio la procesio
plu moviĝis kaj li ankaŭ ekpaŝis antaŭen kun la eŭkaristio enmane.
Voĉoj de ĥoranoj estis jen laŭtaj, jen mallaŭtaj, takte de la melodio
balanciĝis incensujoj kaj bruis paŝoj de homoj.
"Verbum caro, panem verum,
Verbo carnem efficit;
Sitque sanguis Christi
merum..."
Sango, ĉie sango! La tapiŝo similas ruĝan riveron
kaj rozoj similas
sangajn makulojn disŝprucitajn!.. Ho, dio! Cia tuta tero ruĝiĝis, ĉu
cia tuta ĉielo same? Aĥ, kio estas tio por ci, kies lipojn ŝmiris
sango!
"Tantum ergo Sacramentum,
Veneremur cernui."
Li ekrigardis tra la kristala ŝildo la eŭkaristion.
Kio elfluas de sur
la hostio kaj malrapide gutas inter oraj radioj sur lian blankan robon?
Kion li vidis glutantan... glutantan el la levita brako?
Herbaro en la fortresa korto estis piedpremita kaj
ruĝa... tuta
ruĝa.., ĉar tie estis multe da sango. Ĝi elfluis el la vango,
glutis el la trapafita dekstra brako kaj elverŝiĝis el la vundita
flanko. Eĉ tufon de la hararo kovris sango... jes, efektive la hararo
estis malseka kaj distaŭzita, ĉar antaŭ morto aperis ŝvito pro
netolerebla sufero.
Voĉoj de ĥoranoj iĝis pli altaj kaj triumfaj:
"Genitori, genitoque,
Laus et jubilatio,
Salus, honor, virtus quoque,
Sit et benedictio."
Ho, ĉu eblas eltoleri tion ĉi? Dio! Ci rigardas el
la ĉielo terajn
suferojn kaj ridetas per la sangokovritaj lipoj. Ĉu tio ne sufiĉas? Pro
kio necesas tiuj mokaj frazoj kaj laŭdoj? Korpo de Kristo fordonita pro
savado de homaro, sango de Kristo verŝita pro absolvo de ties pekoj! Ĉu
tio ne sufiĉas?
Aĥ! Voku lin pli laŭte! Ŝajne li dormas!
Vi dormas, mia kara filo, kaj neniam plu vekiĝos.
Kial la tombo tiel
ĵaluze gardas sian trofeon? Ĉu la nigra kavo sub la arbo apenaŭ por
nelonge ne ellasos vin, mia kortuŝeco?
El post la kristala ŝildo ekaŭdiĝis respondo kaj
sango glutis plu...
"Elekto okazis. Ĉu ci bedaŭros pri ĝi? Ĉu cia deziro
ne estas plenumita?
Vidu tiujn homojn pasantajn en hela taglumo, vestintajn en silko kaj
brokaĵo, pro ili mi estis metita en nigran kavernon. Vidu infanaron
disĵetintan rozojn kaj aŭdu ties dolĉajn voĉojn, pro ili mian buŝon
plenigis polvo. Vidu ruĝecon de rozoj, kiuj absorbis sangon de mia
koro. Vidu homojn, kiuj genufleksis por trinki sangon glutantan laŭ
faldoj de cia vestaro. Ĝi estis fordonita ankaŭ por ili, do malsoifiĝu
ili, ĉar oni skribis jenon: "Plej granda estas amo de tiu, kiu
fordonas sian vivon pro siaj amikoj".
Ho, Arturo! Arturo! Ĉu amo de viro, kiu
fordonas sian vivon pro
sia plej amato, ne estas ankoraŭ pli granda?
Kaj TIO respondis ree: "Kiu estas cia plej amato?
Vere,
ne mi".
Kiam li ekvolis plu paroli, vortoj rigidiĝis sur lia
lango, ĉar kantado
de ĥoranoj traflugis super li, kiel norda vento super glacia lago.
"Dedit fragilibus corporis ferculum,
Dedit et tristibus sanguinis poculum,
Dicens: Accipite, quod trado vasculum
Omnes ex eo bibite."
Trinku do! Trinku, kristanoj, ĉiuj! Ĉu sango ne
estas via? Pro vi la
ruĝa torento kovris herbon. Pro vi viva karno estis kripligita kaj
disŝirita. Manĝu ĝin, kanibaloj, manĝu ĉiuj! Tio estas via festo kaj
via orgio, tio estas tago de via ĝojo! Hastu vi kaj partoprenu la
festivalon, aliĝu la procesion kaj marŝu kune kun ĉiuj! Virinoj kaj
infanaro, junuloj kaj olduloj, prenu vian parton de karno! Enverŝu
sangan vinon kaj trinku, dume ĝi estas ruĝa! Prenu kaj manĝu la
korpon...
Aĥ, dio! Jen la fortreso. Tenebra, makabra kun parte
ruiniĝinta krenela
murego kaj turoj, ĝi nigriĝas inter nudaj montoj kaj severe rigardas la
procesion, kiu moviĝas sube laŭ polvoplena vojo. Ĝia pordego minace
montras ferajn dentojn de sia herso. Kvazaŭ besto, la fortreso embuskis
sur la monta deklivo kaj insidas sian predon. Tamen tiujn dentojn oni
malstreĉos kaj rompos, kaj tiam la tombo en la prizona korto fordonos
sian senvivulon. Ĉar la kristana popolamaso marŝas al sia sakramenta
festo de sango, kiel marŝas armeo de malsataj ratoj al rikoltaĵo. Ĉiuj
krias: "Donu, donu! kaj neniu: "Sufiĉe!"
Ĉu ci ankoraŭ ne satiĝis? Min oni oferis pro tiuj
homoj. Ci pereigis
min, por ke tiuj povu vivi. Vidu, ili marŝas kaj ties vicoj ne estas
disigitaj.
Tio estas armeo de kristanoj, diaj adeptoj fortaj
kaj multaj. Fajro
flamas kaj sekvas ĝin. Lando, kiu similas edenon, post ĝia trapasado
turniĝas en dezerto. Kaj nenio sukcesas eskapi.
Ho, revenu, revenu al mi, mia amato! Revenu, ĉar mi
pentas mian
elekton! Revenu! Ni foriros kune kaj kuŝiĝos en darkan, silentan
tombon, kie tiu sangoavida armeo ne trovos nin. Ni brakumos nin kaj
ekdormos, ekdormos por ĉiam. Malsataj kristanoj trapasos super ni kaj
ties krioj, postulantaj sangon por trinki, ne estos aŭdeblaj por ni,
tial ni restos en paco.
Nova respondo aŭdiĝis.
"Kie mi kaŝiĝos? Ĉu ne estas skribita jeno: " Tiuj
kuros tra urbo,
leviĝos sur murojn kaj konstruaĵojn, penetros hejmojn tra fenestroj
kiel ŝtelistoj?" Se mi konstruos tombon por si mem, ĉu mi disĵetos
ŝtonojn? Se mi elfosos tombon en fundo de rivero, ĉu oni
ĝin trovos? Vere, ili kiel hundoj serĉas predon, kaj el miaj vundoj
gutas sango, por ke ili malsoifiĝu. Ĉu ci ne aŭdas ilian
kantadon?"
La procesio finiĝis, ĉiuj rozoj estis disĵetitaj kaj
homoj kantis plu
trapasante sub ruĝaj kurtenoj de la katedralo.
"Ave, verum Corpus, natum
De Maria Virgine:
Vere passum, immolatum
In cruce pro homine!
Cujus latus perforatum
Undam fluxit cum sanguinae;
Esto nobis praegustatum
Mortis in examinae."
Post kiam kantado subsidis, la kardinalo revenis la
katedralon pasinte inter
du vicoj de monakoj kaj sacerdotoj, starantaj genue kun brulantaj
kandeloj. Li ekvidis ties okulojn fikse rigardantajn la sanktaĵon, kiun
li portis. Kaj li komprenis, kial ili klinas siajn kapojn , kiam li
preterpasas. Ĉar laŭ faldoj de lia blanka ornato fluis ruĝa sango kaj
sur ŝtona planko de la katedralo li restigis sangajn spurojn.
Li trapasis la navon kaj proksimiĝis al la altaro,
kie li eliris el sub
la baldakeno kaj supreniris laŭ la ŝtuparo. De ambaŭ flankoj staris
genue servistoj en blankaj vestoj kun incensujoj kaj kapelanoj kun
brulantaj torĉoj, en kies okuloj, rigardantaj la sanktaĵon, vidiĝis
avidaj briloj.
Kiam li ekstaris antaŭ la altaro, levinte siajn
brakojn kun sangaj
makuloj kaj tenante la sanktaĵon, voĉoj de gastoj, venintaj al la
eŭkaristia festo, komencis kanti alian psalmon:
"Oh salutaris Hostia,
Quae coeli pandis ostium;
Bella praemunt hostilia,
Da robur, fer, auxilium!"
Aĥ, kaj nun oni forportos la sanktaĵon... Iru tien,
kara mia, kaj
disfaldu la pordegon de paradizo por tiuj malsataj lupoj kaj por
mi disfaldu la pordegon de infero.
La diakono metis la sanktaĵon sur la altaron kaj,
kiam Montanelli
genufleksis, sur lian kapon ekglutis sango. Voĉoj de ĥoranoj sonis
ankoraŭ pli laŭte kaj sub arkoj de la katedralo aperis eĥo.
"Uni trinoque Domino
Sit sempiterna gloria:
Qui vitam sine termino
Nobis donet in patria."
"Sine termino...sine termino!"
[sentempa...sentempa].
Ho, Jesuo, ci
estis feliĉa, kiam lasis cian krucon kaj diris: "Tio finiĝis!"
Mia destino neniam finiĝos; ĝi estas eterna, kiel kursado de steloj en
la ĉielo. Min atendas senmorta vermo kaj neestingebla fajro. "Sine
termino, sine termino!"
Lace, pacience li plenumis restan parton de la
ceremonio kaj mekanike
finis la kutiman riton, kiu nenion signifis jam por li. Post benado li
genufleksis antaŭ la altaro kaj kovris la vizaĝon permane. Voĉo de
pastro preĝanta pri absolvo atingis lin kiel malproksima eĥo de tiu
mondo, al kiu li plu ne apartenis. La preĝo ĉesis. La kardinalo
ekstaris kaj levis la brakon, petante silenton. Tiuj, kiuj jam estis
forlasantaj la katedralon, revenis. Tie aperis murmurado: "Lia eminenco
volas paroli".
Klerikaro staranta ĉirkaŭ li mire interrigardis. Unu
el ili demandis lin
duonvoĉe: - Ĉu via eminenco intencas apelacii al la popolo nun?
Montanelli silente desvingis lin permane. Klerikaro
deflankiĝis
intermurmurante. Nova prediko estis kontraŭkutima, sed la kardinalo
havis prerogativon agi laŭ propra volo. Sendube li anoncos iun novan
reformon el Romo aŭ specialan komunikaĵon de la sankta papo.
De sur altara ŝtuparo Montanelli ekrigardis suben,
sur maron de homaj
vizaĝoj. Ilin plenigis malpacienca scivolemo kaj li staris super ili,
kiel fantomo en blanka vestaro.
-Ts, ts! Silenton! Gvidantoj de la procesio petis
mole kaj murmurado de
la kongregacio iom post iom svenis, kiel svenas venta blovado en kapoj
de arboj.
Ĉiuj rigardis la senmovan figuron starantan sur la ŝtuparo.
Malrapide
kaj klare li komencis paroli: - En Evangelio sankta Johano skribis:
"Dio tiel amis la mondon, ke
fordonis sian solan filon, por ke la mondo saviĝu tra li". La hodiaŭa
festivalo de korpo kaj sango de la redemptoro, murdita pro via
savado, dia ŝafido, preninta sur sin pekojn de homaro, filo de dio,
mortinta pro viaj pekoj. Kaj vi kolektiĝis ĉi tie en solena festivala
medio por manĝi la oferon, kiu estis donita pro vi, kaj danki dion.
Kaj mi scias, ke ĉi-matene, kiam vi alvenis bankedi, viajn korojn
plenigis ĝojo kaj vi rememoris Pasionon de dio-filo, mortinta pro via
savado. Diru al mi, kiu inter vi rememoris Pasionon de dio-patro
permesinta
krucumi sian filon? Kiu el vi rememoris suferojn de dio-patro
rigardinta de sur sia ĉiela trono malsupren en Kalvarion? Mi rigardis
vin hodiaŭ, kiam vi estis paŝantaj en la solena procesio
kaj vidis, ke viaj koroj ĝoje atendis absolvon de viaj pekoj kaj estis
feliĉaj pro via savado. Tial mi demandas vin: ĉu vi scias ĝian prezon?
Ĝi estas tre granda! Ĝi superas prezon de ĉiuj rubenoj, ĉar ĝi estas
prezo de sango...
Apenaŭ aŭdebla, longa murmurado aperis inter
aŭskultanta popolamasiĝo.
Klerikoj starantaj ĉe la altaro interflustris proksimiĝinte iomete
antaŭen. Sed la predikisto daŭrigis paroli kaj tiuj silentiĝis.
-Tial mi deklaras hodiaŭ: MI ESTAS TIU, KIU MI
ESTAS. Mi vidis viajn
malfortecon kaj malĝojon, kaj etajn infanojn ludantajn apud viaj
piedoj. Mian koron penetris kompato pro tio, ke ili devas morti. Tiam
mi ekrigardis okulojn de mia kara filo kaj ekvidis tie sangan
satisfakcion. Mi startis laŭ mia vojo kaj lasis lin kun lia destino.
Tio ĉi estas absolvo de pekoj. Li mortis pro vi kaj obskuro prenis lin.
Li mortis kaj ne resurektos, li mortis kaj mi ne havas filon. Ho, mia
knabo, mia knabo!
El brusto de la kardinalo eliĝis longa ĝemado kaj
ĝin,
kiel eĥo,
respondis timiĝintaj homoj. Ĉiuj klerikoj ekstaris de sur siaj seĝoj,
diakonoj proksimiĝis al la kardinalo kaj prenis liajn brakojn. Sed li
liberiĝis, ekrigardis ilin severe, kiel furioziĝinta besto: - Kio tio
estas? Ĉu por vi ne sufiĉas sango? Atendu vian vicon, ŝakaloj, vi
ankoraŭ sukcesos satiĝi!
Tiuj retiriĝis kaj amasiĝis, palaj kaj tremantaj.
Montanelli turnis sin
al la popolo kaj homa maro ekondiĝis kiel grenkampo, super kiu
traflugis uragano.
-Vi murdis lin! Vi murdis lin! Kaj mi koncedis tion,
ĉar mi ne
volis, ke vi mortu. Nun, kiam vi venas kun viaj fariseaj laŭdoj kaj
malpuraj preĝoj, mi pentas... mi pentas mian agadon! Estus pli bone, se
vi putrus en malvirtoj kaj estus malbenitaj por ĉiam, kaj li estus
viva. Ĉu viaj pestaj animoj valoras la prezon, kiu estas pagita pro
ilia savado? Sed estas tro malfrue, tro malfrue! Mi krias laŭte, sed li
ne aŭdas
min. Mi frapas ĉe la pordo de la tombo, sed li ne vekiĝas. Mi staras
sola en dezerto kaj rigardas ĉirkaŭ mi, komence en la teron
sangokovritan, en kiu kuŝas ĝojo de mia koro, kaj poste en la
ĉielon teruran kaj malplenan. Despero penetras min. Mi rezignis
lin, ho, generacio de viperoj, mi rezignis lin pro vi! Jen via savo,
prenu ĝin! Mi ĵetas ĝin, kiel oni ĵetas oston al malsata
graŭlanta hundaro! Prezo de via bankedo estas pagita, do venu kaj
supersatiĝu vi, kanibaloj, sangosuĉantoj, abomena bestaro preferanta
mortaĵon! Vidu: laŭ la ŝtuparo fluas varma, vapora sango! Ĝi elverŝiĝas
el koro de mia filo pro vi! Lektrinku ĝin kaj makulu viajn vizaĝojn per
ĝi! Interbatiĝu pro ĝiaj pecoj... kaj lasu min! Vidu ĝiajn sangoplenajn
vundojn kaj agonion! Prenu ĝin, kristanoj, kaj manĝu!
Li prenis la hostion, levis ĝin super la kapo,
svingis kaj ĵetis
surplanken. La metalaĵo eksonoris laŭ ŝtonaj platoj. Klerikaro rapide
proksimiĝis al li kaj tuj dudek manoj kaptis la frenezulon.
Nur post tio silentado de la popolo rompiĝis kaj
aperis histeriaj,
furiozaj ĝemkrioj. Faligante seĝojn kaj benkojn, interpuŝiĝante en
pordoj, disŝirante kurtenojn kaj girlandojn, plorantaj homoj impetis
eksteren sur la starton.