Ĉapitro
6
Oni malliberigis Arturon en grandan mezepokan
fortreson situantan apud
haveno.
Vivo en prizono estis ne tro malfacila. Ĉelo de
Arturo estis
malseka kaj malluma, sed li elkreskis en domo sur Via Borra, tial sekve
prema aero, fetoro kaj ratoj ne estis surprizo por li. Nutraĵoj estis
malabundaj kaj aĉaj, sed Ĝejmso akiris permeson sendi al la vicfrato
ĉion
necesan el hejmo. Arturo troviĝis en sola ĉelo kaj kvankam
inspekto estis ne tro severa, kiel li supozis, tamen li ne sukcesis
ekscii kialon de sia aresto. Samtempe lin ne lasis tiu anima kvieteco,
kun kiu li eniris la fortreson. Legado de libroj estis malpermesata,
tial li multe preĝis kaj meditis, tolereme atendante pluajn eventojn.
Foje matene gardisto malŝlosis pordon de la ĉelo kaj
diris: - Bonvolu
eliri!
Du aŭ tri fojoj Arturo penis demandi lin, sed
respondoj estis ĉiam
samaj: "Parolado estas malpermesata", tial Arturo silente sekvis la
soldaton laŭ malsekaj kortoj, koridoroj kaj ŝtuparoj. Finfine lin oni
venigis en grandan helan ĉambron, kie ĉe longa tablo plenigita de
multaj paperoj, sidis tri militistoj. Kiam li estis venanta, iliaj
mienoj tuj iĝis gravaj kaj oficialaj. Plej maljuna el ili, pimpa
kolonelo kun grizaj vangharoj, indikis seĝon starantan ĉe posta flanko
de la tablo kaj komencis anticipan pridemandadon.
Arturo atendis minacojn, insultojn kaj blasfemojn,
tial li preparis sin
respondi kun sinregado kaj digno. Sed li estis agrable surprizita. La
kolonelo aspektis serioze, laŭmilite seke, sed senriproĉe ĝentile.
Sekvis ordinaraj demandoj: nomo, aĝo, nacieco, civila stato; respondoj
tuj estis enskribitaj.
Arturon jam penetris enuo kaj malpacienco, sed
subite la kolonelo
demandis:
-Kaj nun, sinjoro Burton, diru al ni, kion vi scias
pri "Juna Italio"?
-Mi scias, ke tiu ĉi politika societo eldonas
ĵurnalon en
Marsejlo, kiu cirkulas en Italio cele prepari la popolon por ribelo kaj
forpeli aŭstran armeon el la lando.
-Ĉu vi mem legis la ĵurnalon?
-Jes. Mi interesiĝis pri ĝi.
-Kiam vi estis leganta, ĉu vi pensis, ke vi agas
kontraŭleĝe?
-Certe.
-Kie vi prenis ekzemplerojn trovitajn en via ĉambro?
-Tion mi ne povas malkovri.
-Sinjoro Burton, ĉi tie oni ne rajtas respondi "mi
ne povas". Vi devas
respondi plene ĉiujn miajn demandojn.
-Tiam mi diru: "mi ne volas", se mia antaŭa respondo
ne plaĉas al
vi.
-Se vi plu interparolos kun mi ĉi-tone, do vi
bedaŭros pri tio ĉi,
- notis la kolonelo.
Nericevinte respondon li daŭris: - Mi povas aldoni,
ke laŭ nia informo, via ligo kun tiu societo estas
pli densa kaj ĝi inkluzivis ne nur legadon de literaturo. Konfeso
pri ĉio estos avantaĝa por vi. Tiel aŭ aliel ni ĉion ekscios kaj tiam
vi konvinkiĝos, ke nuna via konduto estas vana.
-Mi havas neniun deziron senkulpigi min mem. Kion vi
volas scii?
-Unue, diru al ni, kial vi, alilandulo, implikiĝis
en tiun ĉi aferon?
-Mi multe pensis kaj legis pri la problemo kaj ion
ajn konkludis.
-Kiu admonis vin membriĝi al la societo?
-Neniu. Tio estis mia propra deziro.
-Ne ŝancelu min! - abrupte diris la kolonelo.
Pacienco, ŝajne, komencis
lasi lin. - Al politikaj societoj oni ne aliĝas sen ies influo. Al kiu
vi komunikis pri via deziro aliĝi?
Silento.
-Estu afabla respondi.
-Tiuj ĉi demandoj ne estos responditaj.
En voĉo de Arturo aŭdiĝis malafableco. Iu stranga
agaco plenigis lin. Li
jam sciis pri arestoj en Livorno kaj Piso, kvankam li ne imagis tutan
realan frakason. Tamen eĉ tiu ĉi informo estis sufiĉa por
maltrankviligi lin pri sortoj de Gemo kaj ceteraj geamikoj.
Afekta ĝentileco de la oficiro, leksika turniro,
enuiga ludo de insidaj
demandoj kaj evitemaj respondoj maltrankviligis kaj kolerigis lin.
Ankaŭ brua paŝado de gardisto malantaŭ la pordo tre nervozigis lin.
-Interalie, kiam lastfoje vi vidis Ĝiovanon Bolon?
- subide demandis la
kolonelo. - Ĉu antaŭ via forveturo el Piso?
-La nomo ne estas konata al mi.
-Kial? Ĝiovano Bolo? Vi lin tre bone konas. La
junulo altkreska kun
vangoj senharaj. Ja li estas via kamarado universitata.
-Mi konas ne ĉiun studenton.
-Bolon vi nepre devas koni. Vidu: jen lia skribaĵo.
Estas rimarkeble,
ke vin li bone konas.
Kaj la kolonelo neglekte transdonis al li paperon ,
en kies supro estis
vorto
"Protokolo" kaj en malsupro estis signaturo "Ĝiovano Bolo". Haste
rigardinte ĝin, Arturo trafis sian nomon.
Li mire demandis: - Ĉu vi volas, ke mi tralegu ĝin?
-Jes, certe. Tie temas pri vi mem.
Arturo komencis legi kaj oficiroj rigardis lian
mienon. La dokumento
entenis eksplikojn eldonitajn je multaj demandoj. Probable Bolo ankaŭ
estis arestita! La unuaj eksplikoj estis tute ordinaraj. Poste
sekvis kurta raporto pri ligoj de Bolo kun la societo, pri dissendo de
malpermesata literaturo en Livorno kaj pri studentaj kunvenoj. Ankaŭ
Arturo tralegis jenon: " Inter niaj aliĝuloj estis unu juna anglo,
Arturo Burton, el familio de riĉaj livornaj
ŝipoposedantoj".
Sango plenigis vizaĝon de Arturo. Bolo denuncis lin!
Bolo, kiu solene
akceptis devojn de gvidanto, Bolo, kiu varbis Gemon... kaj amis
ŝin! Li metis la paperon sur la tablon kaj mallevis la
okulojn.
-Mi esperas, ke tiu ĉu eta dokumento refreŝigis vian
memoron? - ĝentile
demandis la kolonelo.
Arturo nege skuis la kapon.
-Mi ne konas tiun ĉi nomon, - seke ripetis li. -
Ŝajne aperis ia misaĵo.
-Misaĵo? Absurdo! Sciu, s-ro Burton, ke
kavalireco
kaj donkiĥoteco estas aprobindaj trajtoj, sed ne endas
absurdigi ilin ĝis ekstremo. Tiel ofte eraras junularo. Pripensu: ĉu
devas kompromiti sin mem kaj malprofiti en via vivo
pro tiuj bagateloj? Vi indulgas la homon, kiu vin perfidis. Vi
mem povas vidi, ke li ne estis tro skrupula, kiam li donis eksplikojn
pri vi.
Ia moko aŭdiĝis en voĉo de la kolonelo. Arturo
ektremis; subita
konjekto venis lian kapon.
-Tio ĉi estas mensogo! Vi faris fraŭdon! Tio ĉi
vidiĝas sur via vizaĝo!
- ekkriis li. - Tiamaniere vi volas konvikti iun arestitan kaj entiri
en
kaptilon min! Trompulo, mensogulo, kanajlo...
-Silenton! - eferveskis la kolonelo, kiu furioziĝis
kaj stariĝis de sur
seĝo. Liaj kolegoj jam ekstaris.
-Kapitano Tomasio [Tomassi], - diris la kolonelo kaj
turniĝis al unu el
tiuj, - voku gardon kaj ordonu meti la junulon en karceron por
kelkaj tagoj. Ŝajne li bezonas bonan lecionon, tial ni lin prudentigos.
Karcero estis malluma, malseka kaj malpura kavo en
subgrundo. Anstataŭ
"prudento" en ĝi Arturo spertis ekstreman koleron. Lia luksa hejmo, kie
li kreskadis, kutimigis lin postuli ĉie purecon, tial la ofendita
kolonelo povus plene kontentiĝi per la unua impreso, kiun spertis
Arturo pro aglutinaj, mucidaj vandoj, kotplena planko kaj terura
fetoro, kiun aperigis kloako kaj forputrita lignaĵo. Arturon oni
enpuŝis en tiun ĉi karceron kaj ŝlosis la pordon; li singarde ekpaŝis
antaŭen kaj levinte brakojn komencis kun ega abomeno palpi
aglutinajn vandojn en mallumo, por trovi taŭgan lokon
sur planko, kiu havis malpli da koto.
Li pasigis tutan tagon en plena mallumo kaj silento;
nokte okazis
neniuj ŝanĝoj. Li havis neniujn impresojn elekstere kaj tial li nenion
sciis pri fakta tempo. Kaj, kiam sekvan matenon en la pordo tintis
ŝlosilo kaj timiĝintaj ratoj kun knaro trakuris preter liaj piedoj, li
saltleviĝis panike. Lia koro batis furioze, en oreloj estis bruo,
kvazaŭ li estis sen lumo kaj sonoj dum longaj monatoj anstataŭ kelkaj
horoj.
La pordo malfermiĝis kaj la karceron penetris
malforta radio de
lanterno, kiu ŝajnis al li blindiginta. Ĉefa provoso
alportis panpecon kaj kruĉon da akvo. Arturo ekpaŝis
antaŭen. Li opiniis, ke li estos liberigita. Sed ĝis kiam li
komencis paroli, la provoso donis al li panon kaj akvon, turniĝis kaj
silente eliris ŝlosinte la pordon.
Arturo stamfis. Unue en vivo li eksentis furiozon. Ĉiun horon li pli
kaj pli perdadis imagon pri loko kaj tempo. Mallumo ŝajnis al li
senlima, sen komenco kaj fino. Lia vivo kvazaŭ haltis.
La trian tagon vespere, kiam la karceron revenis la
provoso kune kun
konvojanto, Arturo perplekse ekrigardis ilin, ŝirminte la okulojn
permane de nekutima lumo kaj vane penis kalkuli horojn, tagojn kaj
semajnojn, dum kiuj li troviĝis en tiu ĉi tombo.
-Bonvolu eliri, - malvarme kaj oficiale diris la
provoso.
Arturo mekanike treniris post li per mallertaj
paŝoj, stumblante kaj
ŝanceliĝante kvazaŭ ebriulo. Li deŝovis brakon de la provoso, kiu volis
helpi al li ascendi laŭ kruta ŝtuparo, kiu kondukis al la korto, sed
kiam
li atingis lastan ŝtupon, li subite eksentis vertiĝon, ŝanceliĝis
kaj nepre falus renverse, se la provoso ne subtenus liajn ŝultrojn.
***
-Nenio grava okazis, - diris ies gaja voĉo. - Tion
ĉiu spertas, kiu
trafas freŝan aeron.
Arturo turmente enspiris, kiam oni akvoŝprucigis
lian vizaĝon. Mallumo
ŝajne deiĝis de li kaj brue dispeciĝis. Li tuj rekonsciiĝis, deŝovis
brakon de la provosto kaj per
preskaŭ firma paŝado trairis koridoron kaj ŝtuparon. Ili
haltis antaŭ la pordo. Post kiam ĝi estis malfermita ili eniris la
ĉambron,
en kiu oni pridemandis lin unuafoje. Li ne tuj rekonis ĝin,
tial li mire rigardis la tablon kun amaso da
paperoj kaj oficirojn sidantajn sur samaj seĝoj.
-A ha, sinjoro Burton!, - diris la kolonelo. - Mi
esperas, ke nun vi
estas pli malkaŝema. Nu, ĉu al vi plaĉis la karcero? Ĝi ne
estas same luksa, kiel gastoĉambro de via frato. Ĉu ne?
Arturo levis siajn okulojn je ridetanta vizaĝo de la
kolonelo. Li
eksentis grandan deziron ĵeti sin sur tiun ĉi dandon kun grizaj
vangharoj
kaj mordi lian gorĝon. Evidente lia deziro estis videbla sur lia
vizaĝo,
ĉar la kolonelo tuj aldonis per tute malsama voĉo: - Sidiĝu, sinjoro
Burton, kaj trinku akvon. Mi opinias, ke vi estas tre emociplena.
Arturo forpuŝis glason da akvo, kiun oni donis al
li, metis siajn
kubutojn sur la tablon kaj manon sur la frunton, penante kolekti
pensojn. La kolonelo atente observis lin, rimarkante per lerta okulo
kaj mantremadon, kaj nervozajn lipojn, kaj malsekiĝintajn harojn, kaj
senbrilan rigardon, - tuton, kio parolis pri fizika malforteco kaj
deprimo.
- Nun, sinjoro Burton, - rediris la kolonelo post
kelkaj minutoj, -
revenu ni tien, kie ni haltis lastan fojon. Tiam okazis eta
malagrablaĵo kun vi, sed nun mi havas nuran deziron: esti indulgema. Se
vi kondutos respektive, tiam ni traktos vin sen troa rigoreco.
-Kion vi volas de mi?
Arturo diris la frazon per tute nekutima akra kaj
moroza tono.
-Mi volus nur, ke vi diru malkaŝe kaj honeste, kion
vi scias pri la
societo kaj ĝiaj membroj. Antaŭ ĉio, ĉu delonge vi konas Bolon?
-Mi lin neniam renkontis. Mi absolute nenion scias
pri li.
-Ĉu? Bone, ni baldaŭ revenos al tio ĉi. Ĉu eble vi
konas junulon
nomatan Karlo Bini?
-Mi neniam aŭdis la nomon.
-Tio estas stranga. Nu, kaj kion vi povas diri pri
Francesco Neri?
-Mi unue aŭdas tiun ĉi nomon.
-Sed jen letero adresita al li kaj skribita per via
mano! Vidu.
Arturo neglekte ekrigardis la leteron kaj demetis
ĝin flanken.
-Ĉu vi rekonas ĝin?
-Ne.
-Kial vi negas, ke skribmaniero estas via?
-Mi nenion negas. Mi ne rememoras tiun ĉi leteron.
-Ĉu eble vi rememoros jenon.
Oni donis alian paperon. Li rekonis leteron, kiun li
skribis aŭtune al
unu kamarado-studento.
-Ne.
-Kaj vi ne konas personon, al kiu ĝi estas adresita?
-Mi ne konas.
-Via memoro estas kurioze kurta.
-Ĝi estas difekto, pro kiu mi delonge suferas.
-Ĉu vere? Tamen mi aŭdis de unu el universitataj
profesoroj, ke vi ne
estas malkapabla, sed eĉ male.
-Vi juĝas pri kapableco probable de polica
vidpunkto. Universitataj
profesoroj uzas la vorton en malsama senco.
Kreskanta agaco klare aŭdiĝis en respondoj de
Arturo. Malsato, prema
aero kaj dormodeziro dolorigis lian korpon. Ĉiu lia osteto malsanis kaj
voĉo de la kolonelo nervozigis lin samkiel skrapado de grifelo laŭ
tabulo.
-Sinjoro Burton, - grave diris la kolonelo pli
apoginte sin al
seĝodorso, - vi ree forgesiĝis. Mi avertas vin ankoraŭfoje, ke tia
parolmaniero ne okazigos al vi bonon. Vi jam estis en la karcero kaj
supozeble vi ne volas veni ĝin la duan fojon. Mi diru al vi rekte: mi
uzos al
vi severajn punrimedojn. Memoru, ke mi havas pruvojn - persvadajn
pruvojn, - ke iuj junuloj, kiujn mi menciis, kaŝe liveris malpermesatan
literaturon tra ĉi tiea haveno kaj vi interrilatis kun
ili. Do, ĉu vi intencas sen perforto diri, kion vi scias
pri tio ĉi?
Arturo ankoraŭ pli mallevis sian kapon. Blinda
kolerego moviĝis en li
kvazaŭ viva ulo. Penso, ke li povas perdi memregadon, timigis lin
pli, ol minacoj. Li unuefoje klare eksensis, ke ĝentlemana
modereco
kaj kristana pieco ne kapablas helpi al li, tial li ektimis sin mem.
-Mi atendas respondon, - diris la kolonelo.
-Mi povas neniun respondon doni.
-Ĉu vi efektive rifuzas respondi?
-Mi nenion diros.
-Konklude mi devas ordoni, ke vin oni revenigu la
karceron kaj tenu tie ĝis kiam via decido ŝanĝiĝos. Se vi
plu ne prudentiĝos, mi ordonos kateni vin.
Arturo levis la kapon. Laŭ lia korpo trakuris
tremado.
-Vi rajtas fari ĉion laŭ via deziro, - diris li
mallaŭte.- Sed, ĉu
permesos la angla ambasadoro, ke tiel oni traktos kun la brita regnano
sen iuj ajn konviktoj?
Finfine Arturon oni forkondukis en saman kameron,
kie li falis sur
liton kaj tradormis ĝis sekva mateno. Oni lin ne katenis kaj ne
metis en la timigan karceron, sed malamikeco inter li kaj
la kolonelo pliiĝis dum ĉiu pridemandado.
Vane Arturo petis dion, ke li donu al li fortojn por
superi propran
koleron, vane li meditis tutajn noktojn pri toleremo kaj kvieteco de
Kristo. Ĉiun fojon, kiam oni alkondukis lin en longan, preskaŭ nudan
ĉambron, en kiu staris sama tablo kovrita per verda drapo; ĉiun fojon,
kiam li vidis antaŭ si farbitajn lipharojn de la kolonelo, malamo tuj
replenigis lin kaj provokis acidajn, malestimajn respondojn. Ankoraŭ ne
pasis eĉ unu monato post malliberigo de Arturo, sed ilia reciproka
incito atingis tian nivelon, ke ambaŭ ne povis vidi unu la alian sen
kolero.
Konstanta streĉo de tiu ĉi kolizio pli kaj pli
premis nervojn de
Arturo. Li sciis, ke lin oni atente gardas, tial kiam li estis
rememorinta rakontojn de arestitoj, ke ilin oni kaŝe
svenigas per beladono, por subaŭskulti ties delirojn, li preskaŭ
ĉesigis siajn dormadon kaj manĝadon. Iufoje, kiam preter li trakuris
rato, li, kovrita per malvarma ŝvito, akre eksaltis kaj tremis
pro penso, ke iu kaŝiĝas en la kamero kaj subaŭskultas, ĉu eble
li ion diras dum dormado.
Ĝendarmoj evidente celis kapti lian kompromitan
vorton por akuzi
Bolon. Tial Arturo tre timis ion gravan elbabili. Tagon kaj nokton nomo
de Bolo estis en lia kapo, ĝin li rememoris dum preĝado kaj
anstataŭ Mario parolis Bolo. Plej malbona estis tio, ke lia religieco
forpasadis ĉiutage kune kun la ekstera mondo. Kun febra obstineco
Arturo
alkroĉiĝis al tiu lasta apogo dum longatempaj litanioj kaj meditadoj.
Tamen pensoj pri Bolo okupis plej gravan lokon kaj vortojn de preĝoj li
ripetis meĥanike.
Multe konsolis Arturon vizitoj de la ĉefa prizona
provoso. La diketa
senhara oldulo komence penis aspekti kiel tre severema. Tamen
bonkoreco, videbla en ĉiu faldeto de lia pufa vizaĝo, superis lian
devon kaj baldaŭ li komencis transdoni mesaĝojn de arestitoj el unu
kamero en la alian.
Iun tagon
mezmaje la provoso eniris kun tia sombra kaj morna fizionomio, ke
Arturo mire ekrigardis lin.
-Kio okazis hodiaŭ, Enriko? - ekkriis li.
-Nenio! -
malkontente respondis Enriko kaj proksimiĝinte al lito de Arturo
malĝentile detiris lian plejdon.
-Kial vi fordonas mian plejdon? Ĉu mi estos
translokita en alian
kameron?
-Ne, oni vin ellasas.
-Ellasas? Hodiaŭ? Por ĉiam? Enriko!
Tre emociiĝinta Arturo kaptis manon de la maljunulo,
sed tiu abrupte
eltiris ĝin.
-Enriko, kio okazis kun vi? Kial vi ne
respondas? Diru, ĉu ni
ĉiuj estos liberigitaj?
Tamen repliko
estis nur malestima grumblado.
-Sufiĉe! -
Arturo kun rideto reprenis manon de la provoso. - Ne koleru, mi
tutegale ne ofendiĝos. Mi volas scii pri aliaj arestitoj.
-Pri kiuj arestitoj? - grumblis Enriko kaj subite
forĵetis ĉemizon de
Arturo, kiun li pakis. - Ĉu pri Bolo ankaŭ?
-Certe, pri Bolo kaj pri ceteraj. Enriko, nu kio
okazis finfine kun vi?
-Ŝajne la
povrulon oni baldaŭ ne liberigos, ja lin perfidis lia kamarado! - Kaj
indigna Enriko reprenis la ĉemizon.
-Ĉu perfidis lia kamarado? Ho, kia teruro! -Arturo
larĝe malkovris la
okulojn.
Enriko rapide turniĝis.
-Ĉu tiu perfidulo estis ne vi?
-Kion vi parolas, Enriko? Kial mi?
-Almenaŭ tion oni diris al li dum enketado. Mi estas
tre feliĉa, ke
perfidulo ne estas vi. Mi ĉiam opiniis, ke vi estas honesta homo. Iru
ni!
Enriko eliris koridoron, Arturo sekvis lin. Kaj
subite kvazaŭ lumo
disigis konfuzon de lia intelekto:
-Oni diris al Bolo, ke lin perfidis mi! Nu, certe!
Kaj al mi oni diris,
ke min perfidis Bolo. Sed Bolo ne estas tiom malsaĝa por
kredi tiun ĉi absurdon.
-Ĉu efektive
tio ne estas vero? - Enriko haltis ĉe ŝtuparo kaj ĵetis sur Arturon
ekzamenan rigardon.
Arturo nur ŝultrotiris.
-Certe, tio estas mensogo!
-Bone! Mi estas feliĉa aŭdi tion ĉi, knabo, kaj mi
transdonos al Bolo
viajn vortojn. Tamen vi devas scii, ke oni diris al li, ke vi perfidis
lin
pro... nu, ĝenerale, pro ĵaluzo. Kvazaŭ vi
ambaŭ amas unu fraŭlinon.
-Tio ĉi estas mensogo! - elparolis Arturo per
rapida, intermita
flustro. Lin kaptis abrupta, paralizanta ĉiujn fortojn, timo.
"Amas unu fraŭlinon!..
Ĵaluzo!" Kiamaniere oni eksciis pri ŝi?
-Atentu unu minuton, mia knabo! - Enriko haltis en
koridoro proksime de
ĉambro de enketisto kaj traflustris: - Mi fidas vin. Sed diru al mi
ankoraŭ jenon. Mi scias, ke vi
estas katoliko. Ĉu vi ion gravan diris dum
la konfeso?
-Tio ĉi estas
mensogo! - apenaŭ ne senspiriĝinte ekkriis Arturo la trian fojon.
Enriko
ŝultrotiris kaj ekpaŝis antaŭen. - Certe, vi pli bone scias. Tamen vi
ne estas la unua, kiu estas kaptita je tiu fiŝhoko. Nun en Piso estas
granda bruo pri iu sacerdoto, kiun konviktis viaj amikoj. Oni
eldonis broŝuron kun averto, ke li estas spiono.
Li malfermis pordon de ĉambro de enketisto kaj,
vidante, ke Arturo
staras kun fiksita rigardo, iomete forpuŝis lin antaŭen.
-Bonan tagon, sinjoro Burton, - diris la kolonelo
kaj
prezentis ĝentile
ridetante ĉiujn siajn dentojn. - Mi plezure gratulas vin. El Florenco
alvenis ordono pri via liberigo. Estu afabla subskribi tiun ĉi paperon.
Arturo proksimiĝis al li.
-Mi volas scii, - diris li per obtuza voĉo, - kiu
min perfidis.
La kolonelo kun rideto levis la brovojn: - Ĉu vi ne
konjektas? Pripensu
iomete.
Arturo balancis
la kapon. La kolonelo levis la brakojn, prezentante sian miregon: - Ĉu
efektive vi ne kapablas konjekti? Vi mem, sinjoro Burton! Kiu alia
povas scii viajn amajn aferojn?
Arturo silente
deturnis sin. Sur muro pendis granda ligna krucifikso, kaj okuloj de la
junulo malrapide ekrigardis vizaĝon de Kristo, tamen en ili estis
ne petego, sed sola mirego antaŭ tiu ĉi indiferenta kaj
pacienca dio, kiu ne punis per fulmo la sacerdoton, kiu denuncis
sekretojn
de la konfeso.
-Bonvolu
subskribi ricevon de viaj dokumentoj, - afable diris la kolonelo, - mi
ne volas enteni vin ĉi tie plu. Vi memkompreneble volas iri hejmen kiel
eble plej baldaŭ kaj mi estas nun tre okupita pri aferoj de malprudenta
Bolo, kiu ĵetis vian kristanan kvietecon en tian senkoran provon. Mi
supozas, ke lin atendas rigora kondamno. Ĉion bonan!
Arturo
subskribis, prenis siajn dokumentojn kaj eliris, dirinte nenion. Ĝis
alta prizona pordego li iris post Enriko kaj poste neadiaŭinte kun li
sola malsupreniĝis al kanalo, kie lin atendis pramisto. Kiam li estis
supreniĝanta laŭ ŝtona ŝtuparo kondukanta al strato, al li alkuris
junulino en kotona robo kaj pajla ĉapelo.
-Arturo! Mi
estas tre feliĉa! Tre feliĉa!
Arturo, tremanta per la tuta korpo, metis la brakojn
al sia dorso.
-Ĝimo! - elparolis li finfine per voĉo, kiu kvazaŭ
ne apartenis al li
mem. - Ĝimo!
-Mi atendis vin ĉi
tie tutan duonhoron. Al mi oni diris, ke vi eliros je la kvara
posttagmeze. Arturo, kial vi tial rigardas min? Kio okazis? Kio okazis
kun vi? Haltu!
Li turniĝis kaj malrapide ekpaŝis laŭ strato, kvazaŭ
forgesinte Gemon.
Ŝi ektimis, kuratingis lin kaj prenis lian kubuton.
-Arturo!
Li haltis kaj
perplekse ekrigardis ŝin. Gemo prenis lian manon kaj ili ambaŭ iris
kune plu silente.
-Aŭskultu,
karulo, - komencis ŝi mole, - ĉu necesas tial emociiĝi pro tiu ĉi
ĉagrena miskompreno? Mi scias, ke vi spertis multajn malfacilaĵojn,
tamen ĉiuj komprenas...
-Pro kiu miskompreno? - demandis li per sama obtuza
voĉo.
-Mi
mencias leteron
de Bolo.
-Aŭdinte la
nomon, Arturo malĝojiĝis.
-Ĉu vi nenion sciis pri ĝi? - daŭrigis ŝi. Sed al vi
ŝajne oni diris
pri la afero. Bolo supozeble estas plena frenezulo, se li povis imagi
tian absurdon.
-Kian absurdon?
-Mi vidas, ke vi nenion scias. Li skribis, ke vi
rakontis pri ŝipoj kaj
sekve kaŭzis lian areston. Kia absurdo! Tion komprenas ĉiu, kiu vin
konas. Kredas nur tiuj, kiuj vin tute ne konas. Tial mi venis ĉi tien
por diri al vi, ke niaj grupanoj kredas neniun vorton de tiu
letero.
-Gemo, sed tio
ĉi estas... estas vero!
Ŝi malrapide deflankiĝis de li, larĝe malkovrinte
la okulojn nigriĝintajn
pro teruro. Momente ŝia vizaĝo iĝis same blanka, kiel ŝia skarpo
sur la kolo. Glacia ondo de silento aperis antaŭ ili, kiu kvazaŭ muro
apartigis ilin de bruo kaj trafiko sur la strato.
-Jes, - traflustris li finfine. - Ŝipoj... mi
parolis
pri ili kaj menciis
nomon de Bolo. Ho, dio mia! Dio mia! Kion mi devas fari?
Kaj subite li ekkonsciis, kiu staras apud li kaj kun
mortema teruro
rigardas lin. Ŝi eventuale opinias, ke...
-Gemo, vi mise komprenis min! - ekkriis Arturo kaj
paŝis al ŝi.
Ŝi retiriĝis de li kaj malestime ekkriis:- Ne tuŝu
min!
Arturo kun forto kaptis ŝian manon: - Aŭskultu min,
pro dio! Mi ne
kulpas... Mi...
-Lasu min! Lasu mian manon!
Ŝi eltiris siajn fingrojn el lia mano kaj frapis
lian vangon. Okulojn
de Arturo kovris nebulo. Unu momenton li vidis nenion antaŭ si, krom
pala, malĵojplena vizaĝo de Gemo kaj ŝia mano, kiun ŝi viŝis per la
robo.
Poste nebulo malaperis... Li ĉirkaŭrigardis kaj ekvidis, ke li staras
sola.